ಪ್ಲಾಟಿನಂ (Platinum )
ಚಿನ್ನ, ಬೆಳ್ಳಿಗಿಂತ ಬೆಲೆಬಾಳುವ ಲೋಹವೇ ಪ್ಲಾಟಿನಂ. ಪ್ಲಾಟಿನಂ ಒಂದು ಸಂಕ್ರಮಣ ಲೋಹ ( Transition meta ) ಇದರ ಸಂಕೇತವು Pt ಇದರ ಪರಮಾಣು ಸಂಖ್ಯೆ - 78. ಪ್ಲಾಟಿನಂಟಿ ಹೆಸರನ್ನು ಸ್ಪ್ಯಾನಿಶ್ ಪದ " ಪ್ಲಾಟಿನಾ ಡೆಲ್ ಪಿಂಟೋ " ಎಂಬ ಪದದಿಂದ ಆರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರ ಶಬ್ದಾರ್ಧವು " Little Silver of the Pinto River"
ಪ್ಲಾಟಿನಂ ದೊರೆಯುವಿಕೆ
> ಇದೊಂದು ಅಪರೂಪವಾಗಿ ದೊರೆಯುವಂತಹ ಲೋಹ.
> ಭೂಮಿಯ ಹೊರ ತೊಗಟೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ಲಾಟಿನಂ 0.003ppb ಯಷ್ಟು ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ( pp ಎಂದರೆ PartsperBillion ) platinum
> ಇದು ರಾಶಯನಿಕವಾಗಿ ಯಾವುದೇ ವಸ್ತುವಿನೊಂದಿಗೆ ಮಿಶ್ರವಾಗಿರದೆ ಶುದ್ದವಾಗಿ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೂಮ್ಮೆ ಹಿರಿಡಿಯಂ ಜೊತೆಗೆ ಮಿಶ್ರಣವಾಗಿ ಪ್ಲಾಟಿನಿರಿಡಿಯಂ ಆಗಿ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ.
> ಇದು ಕೆಲವೂಮ್ಮೆ ನಿಕ್ಕಲ್ & ತಾಮ್ರದ ಅದಿರಿನಲ್ಲೂ ಮಿಶ್ರಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅದ್ದುದರಿಂದ ಅದು ತುಕ್ಕುಹಿಡಿಯುವುದಿಲ್ಲ.
> ಪ್ಲಾಟಿನಂ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಕೂಪರೈಟ್.
( Cooperite ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಕೇತ :- [pt, pd, Ni]S )
ಪ್ಲಾಟಿನಂನ ಗುಣಗಳು
> ಪ್ಲಾಟಿನಂ ಶುದ್ದ ಲೋಹವಾಗಿದ್ದು. ಬೆಳ್ಳಿ ಬಿಳಿಯ ಬಣ್ಣ ಹೊಂದಿದ್ದು ಹೊಳೆಯುವ, ಸಾಂದ್ರತೆ ಹೊಂದಿರುವ, ಪತ್ರಶೀಲತೆ, ತಾಂತವತೆ ಗುಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅಪರೂಪದ ಲೋಹವಾಗಿದೆ.
> ಇದರ ಬಣ್ಣ ಹಾಗೂ ಹೊಳೆಯುವಿಕೆಯಿಂದ ಬೆಳ್ಳಿ ಎಂದು ತಪ್ಪಾಗಿ ಭವಿಸುತ್ತಾರೆ.
> ಪ್ಲಾಟಿನಂ ಹೈಡ್ರೋಕ್ಲೋರಿಕ್ ಆಮ್ಲ ಮತ್ತು ನೈಟ್ರೇಟ್ ಆಮ್ಲದಲ್ಲಿ ಕರಗುವುದಿಲ್ಲ . ಲೋಹದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಗಟ್ಟಿಯಾದ ಲೋಹ.
ಪ್ಲಾಟಿನಂನ ( Platinum) ಉಪಯೋಗಗಳು
> ಆಭರಣ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದ ಸಾಧನಗಳಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.
> ಪ್ಲಾಟಿನಂ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ರಾಸಾಯನಿಕ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯ ರೋಧತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
> ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಉಷ್ಣತೆಯ ಗುಣವನ್ನು ಹಾಗೂ ಸ್ಥಿರವಾದ ವಿದ್ಯುತ್ ಗುಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.
> ಇದನ್ನು ದಂತ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಾಧನವನ್ನಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋ ಡ್ಸ್ ಗಳಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.
> ಪ್ಲಾಟಿನಂ ರೆಜಿಸ್ಟೆನ್ಸ್ ಥರ್ಮೊ ಮೀಟರ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.
> ಇದನ್ನು ರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ವೇಗವರ್ಧಕವಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.
ಪ್ಲಾಟಿನಂ( Platinum) ಉತ್ಪಾದನೆ
> ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಬುಷ್ ವೆಲ್ಡ್ ಸಂಕೀರ್ಣದಲ್ಲಿ ಪ್ಲಾಟಿನಂ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
> ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾವು ಜಗತ್ತಿನ ಶೇಕಡಾ 80 ರಷ್ಟು ಪ್ಲಾಟಿನಂ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮಾಡಿ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ.
> ನಂತರ 2 ನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ರಷ್ಯಾ, 3 ನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಕೆನಡಾ ದೇಶವು ಪಡೆದಿದೆ.
ಧನ್ಯವಾದಗಳು